ماهنامه سپیده دانایی - محمد ترکمان*: طلاق یک فرآیند طولانی و گاهی توان فرسا است؛ زیرا زمان زیادی از چرخه زندگی فرد را به خود مشغول می کند و عموما با آشفتگی های هیجانی متعددی برای فرد همراه است. گرچه برخی تصور می کنند بعد از طلاق دیگر رنج و سختی تمام می شود، اما درواقع بعد از طلاق، هم چنان دغدغه ها و فشارها وجود دارند؛ از سازگاری شخص با طلاق، پیدا کردن شغل و درآمد و مسائل فرزندان گرفته، تا رو به رو شدن با فامیل.

این مورد آخری هم برای خودش داستانی دارد که بعضا فشار زیادی را به فرد طلاق گرفته تحمیل می کند. اینکه به این فامیل های کنجکاو که چشم به دهن ما دوخته اند چه بگویم؟ چگونه آن ها را متوجه کنیم که نیازمند حمایتشان هستیم نه زخم و کنایه! نگرانی در مورد قضاوت های عجولانه آن ها و ده ها دغدغه دیگر، می تواند برای هر شخصی به عنوان چالش بزرگ مطرح شود.

 برای اینکه کودکان در آینده دچار مشکل نشوند باید به آنها مسئولیت پذیری را آموزش داد

مسئولیت پذیری مهارتی است که باید آن را به کودکان آموخت تا در آینده در ورطه زندگی اجتماعی دچار مشکل نشوند اما نباید از آن سوی بام نیز بیفتیم. گاهی بعضی والدین آنقدر به کودک شان مسئولیت می دهند و آنقدر سخت می گیرند که کودک را خسته و از دنیای کودکی جدا می کنند. در «فرزندپروری» این هفته با دکتر حکیم شوشتری، روانپزشک کودکان و نوجوانان در این باره گفتگو کرده ایم.

نقش زیبایی ظاهری در دوام بیشتر ازدواج و در سنین پیری قطعی نیست

هر قدر هم که به معیارهای اخلاقی و معنوی پایبند باشیم باز نمی توانیم منکر نقش زیبایی در ازدواج شویم. زیبایی ملاکی است که شاید بد تعریف شده باشد اما هیچ گاه قابل حذف کردن نیست.

زیبایی یا پسندیدن چهره طرف مقابل، یک معیار نسبی است. مصداق بارزش می شود این مثل: «علف باید به دهان بزی شیرین بیاید» اما خیلی ها معیارهای زیبایی و پسند ظاهر را با معیارهای دیگران هماهنگ می کنند. یعنی فکر می کنند که: آیا کسی که به عنوان همسر انتخاب می کنم آنقدر زیبا هست که تحسین همه را برانگیزد؟ (طبیعتاً اشتباه)

گاهی زن ها در همان اوایل آشنایی و ازدواج، حتی در سال های اول زندگی مشترک متوجه می شوند که در گیر مردی هستند که به نحوی در دسترس نیست. چه از نظر عاطفی، فیزیکی و یا قانونی... چگونه می توانیم با چنین مردی زندگی مشترک بسازیم؟

" مرد دور از  دسترس " چه کسی است؟
مرد سرشلوغ به لحاظ عاطفی، جسمانی و روحی در دسترس نمی باشد اما از تمامی لذتهای موجود در یک رابطه خودش را بهره مند می کند. اما کسی نیست که بتوانید به او تکیه کنید. زمانی که شما خودتان را به او نزدیک می کنید عقب نشینی می کند و اگر شکایت کنید و حرف از جدایی بزنید با کلی بهانه و با کلماتی که به ندرت به آنها معتقد است و عمل می کند به سراغ شما می آید. فرض کنید که در دوران خوش نامزدی همیشه باید چشم انتظار پیامکی از جانب او باشید. لحظه ها را بشمارید تا عصر شود و همدیگر را ببینید اما او هر بار به بهانه ای از شما غافل شود. یک باربه بهانه کار، یک بار به بهانه دوستانش و یک بار به بهانه درس. در نهایت شما نصیب وقت های اضافه او می شوید و همیشه باید منتظر دیدن و داشتن او شوید. این وضعیت هیچ ارتباطی به عشق و دوست داشتن ندارد و صرفا به معنی آن است که شما اولویت اول زندگی او نیستید و چیزهای مهم تری در زندگی اش وجود دارد که به شما ترجیح می دهد.

یک مرد واقعی باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ چطور در مقابل دیدگان همسرش جذاب به نظر برسد؟

پژوهشگران در یک بررسی معتبر، با 709 زن و مرد بالغ تماس تلفنی برقرار کردند و از آنها پرسیدند: «به نظر شما، یک مرد واقعی باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟»

یافته های این پژوهش بسیار جالب بود. بیشتر افراد مورد بررسی، روی دو موضوع اساسی اتفاق نظر داشتند. 98 درصد آنان ویژگی «انسان دوستی» و حدود دو سوم آنها، «کمک کردن در امور منزل» را در اولویت می دانستند! نظر آنها درباره دیگر ویژگی ها تفاوتی چشمگیر را نشان می داد.

برای مثال:
* 82 درصد مردان اظهار می کردند که باید زیاد ورزش کنند تا در نظر همسرانشان زیبا و جذاب باشند، این در حالی بود که فقط 72 درصد زنان روی ورزش کردن همسرشان حساسیت داشتند.

دخترها و پسرهای زیادی وجود دارند که با هزار و یک امید و آرزو زیر یک سقف می روند و زندگی مشترک شان را شروع می کنند. اوایل هر زندگی مشترک معمولا خوب و شیرین است اما با گذشت زمان خیلی از زوج ها با مشکلاتی مواجه می شوند، مشکلاتی که با رفع نکردن آنها یک روز مثل غده چرکی سر باز می کنند و دردسرها از راه می رسند.

گاهی مشکلات آن قدر پیچیده می شوند که بقا و سلامت زندگی مشترک را به خطر می اندازند. شاید شنیدنش هم سخت باشد چه برسد به تصور آن. اما گاهی ممکن است این مشکلات باعث شوند که همسر خیانت کند. بله، خیانت، واژه ای که ترس شدیدی در دل همه افراد ایجاد می کند و بار آن به قدری سنگین است که هیچ کس حاضر نیست سنگینی آن را تحمل کند. خیانت، زن و مرد نمی شناسد و وقتی سر و کله اش در زندگی مشترک پیدا می شود، تر و خشک را با هم می سوزاند و به شدت به بنیان خانواده آسیب وارد می کند.

نه شما دیوانه اید و نه همسرتان، فقط برای این که حالتان بهتر شود، به کمک کسی نیاز دارید که بتواند روحتان را درک کند.

خوب شاید زیاد هم قابل سرزنش نباشد، زنی که شکاک است، خانمی که توهم خیانت از جانب همسر و تنها شدن دارد، زنی که احساس بازنده شدن می کند، این یک بیماری است، یک بیماری که به روح و روان مربوط می شود و البته رویداد های اجتماعی هم به آن دامن می زند و آتش آن را شعله ور تر می سازد، درست مثل آدمی که سرما خورده و در معرض هوای آلوده و سرد قرار می گیرد، در معرض سریال هایی که اصلا برای نابود کردن کانون خانواده و زندگی ایرانی ساخته و طراحی شده، و خیانت در آن مثل غذا خوردن، عادی به نظر می رسد.

باید مداوا شود، باید به یک متخصص مراجعه شود و تحت نظر او، به درمان این خانم کمک شود، باید همراهی اش کرد، چگونه است که شما برای همسرتان که سرما خورده، آب پرتقال می گیرید، شلغم می پزید و برایش سوپ مهیا می کنید، برای مداوای یک زن شکاک هم باید همراهش باشید، نه این که با بی توجهی و یا ادامه دادن روال عادی زندگیتان، به بیماری او دامن زده و نهایتا برای جدایی، اقدام کنید!

طلاق و جدایی در زندگی زناشویی یکی از وقایع تلخ زندگی و فرآیندی است چند نسلی که نه تنها بر زوج ها و فرزندان آنها تأثیر می‌گذارد، بلکه خانواده‌های آنها و سایر خویشاوندان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. در روایات اسلامی، طلاق، بشدت مذمت شده و به عنوان زشت‌ترین حلال‌ها از آن یاد شده است.

مشکلات پس از طلاق را می‌توان به چند گروه تقسیم کرد. یکی از مشکلات پس از طلاق، جبران آسیب هیجانی ناشی از طلاق است. حتی در بهترین شرایط، طلاق تجربه هیجانی ناراحت‌کننده‌ای است و در بدترین شرایط، می‌تواند به شوک و سردر گمی شدید منجر شود. مشکل و آسیب دیگر حاصل از طلاق زوج ها، تنهایی و مشکل سازش دوباره با اجتماع است.

در زندگی زناشویی حتی اگر زن و شوهر نتوانند خوب با هم کنار بیایند، باز هم همنشین یکدیگرند و حداقل گاهی اوقات می‌دانند که فرد دیگری در خانه منتظر آنهاست اما پس از طلاق رفته رفته می‌فهمند که تنها بودن چه معنایی دارد. مسائل مالی ایجاد شده پس از طلاق مشکل بعدی حاصل از جدایی زوجین است. از مشکلات دیگر می‌توان به کنار آمدن با نگرش‌های جامعه اشاره کرد، در واقع باید گفت بخشی از آسیب طلاق از نگرش جامعه به طلاق و افرادی که طلاق گرفته‌اند نشأت می‌گیرد، طلاق در چشم عده‌ای از افراد، نشانه شکست اخلاقی یا شاهدی بر بی‌کفایتی فردی است، احساسی که به‌طور مستقیم از طلاق حاصل می‌شود، احساس فقدان و شکست است. برخی از مردان و زنان در پی طلاق از اجتماع طرد می‌شوند. آسیب بعدی ناشی از طلاق و جدایی، سازماندهی مجدد مسئولیت‌هاست. فرد طلاق گرفته‌ای که سرپرستی فرزندان را به عهده دارد با افقی از بار مسئولیت‌ها روبه‌رو خواهد شد. چون ناگزیر است همه وظایف خانواده را که قبلاً بین دو نفر تقسیم می‌شد، به تنهایی به دوش بکشد.